30 C
Willemstad
• donderdag 28 maart 2024

Extra | Journaal 26 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Monday, March 25, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...

Extra | Journaal 25 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Friday, March 22, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...

Extra | Journaal 22 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Thursday, March 21, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...
- Advertisement -spot_img

Column Van Aller – De Vries | Integriteit Aruba

HomeLandenArubaColumn Van Aller – De Vries | Integriteit Aruba

©2018 Renée van Aller en John de Vries

Wat is integriteit? | Column

Integriteit is wat de samenleving betamelijk en juist vindt (de publieke moraal). Integer zijn betekent onkreukbaar zijn, rechtschapen en van onbesproken gedrag zijn. Het betekent ook dat als de verleiding groot is de ambtenaar of werknemer bij de overheid – ondanks de verleiding – op het rechte pad blijft.

‘Ley pa un ley pa tur’ is eigenlijk de essentie van integer zijn. Het afleggen van de eed door politici en ambtenaren heeft niet kunnen voorkomen dat er regelmatig sprake is van onbehoorlijk bestuur en persoonlijke verrijking binnen het Koninkrijk. Wij hebben jarenlang in Aruba voor minister Rudy Croes integriteit op maat voor elke directie gemaakt. Iedereen was van goede wil. Maar de politieke verleidingen waren te groot, vooral bij de bestuurders en de grote bedrijven, die al jaren profiteerden van een soepele overheid en dat nog steeds doen. Wij vragen ons af of de hernieuwde belangstelling voor integriteit die keer zal beklijven.

Mito Croes van de AVP omschreef patronage (ondeugdelijk bestuur) al kernachtig in 1995: “Good government is bad politics and bad politics is good government”. De AVP besteedde veel schriftelijke aandacht aan deugdelijk bestuur, maar in de praktijk kwam er weinig van terecht. Voor de MEP was het niet echt van belang. Tot minister Rudy Croes er aandacht aan besteedde en nu de premier van Aruba. De politicus wordt bijna gedwongen om politieke gunsten uit te delen om de eigen politieke overleving te realiseren. Maar hoe kan je iets goeds tot stand brengen als je verkeerd begint? Het eisen van politieke gunsten door de bevolking in ruil voor politieke steun is sterker ontwikkeld in een kleinschalige samenleving, waar de burger makkelijk toegang tot ambtsdragers heeft. Het is in Aruba altijd de gewoonte geweest dat de burger allerlei soorten geschenken en gunsten vraagt van de politicus in ruil voor zijn stem tijdens de verkiezingen.

Schendingen van de integriteit
Schendingen van de integriteit zijn zeer schadelijk voor het vertrouwen in de overheid. Overheids-functionarissen en politieke ambtsdragers mogen zich bij hun handelen niet laten leiden door oneigenlijke belangen. Ook frauduleus handelen van een overheidsorganisatie zelf om – bijvoorbeeld door valsheid in geschrifte – de eigen organisatie te bevoordelen wordt als schending van de integriteit aangemerkt. De snelle toename van verkeerde wethouders, bestuurders van grote ondernemingen met veel te hoge honoreringen en andere leidinggevenden die zich laten omkopen geven in Nederland reden tot grote zorg.

Hoe besmettelijk is dit gedrag? Dat gekozen bestuurders hun zetel teruggeven geeft aan dat het politiek/bestuurlijk in het Koninkrijk niet goed gaat.
Wat er werkelijk in een politicus omgaat moet hij verbergen. Vraag aan een lid van de regering hoe het er voorstaat met het Land en hij of zij zal antwoorden: “uitstekend”, ook al wordt op hetzelfde moment uit de kas van een lokale telefoonmaatschappij de indexering en de vakantie-uitkering van de ambtenaren betaald. Wordt dezelfde vraag echter aan de oppositie gesteld dan zal deze antwoorden: “rampzalig”. Het juiste taalgebruik is essentieel. Hier volgt een praktische taalgids die u in staat stel en soepel de ingewikkeldste problemen te lijf te gaan. Deze woordenmixer bestaat uit drie kolommen.


Iemand vraag wat u denkt over de huidige economische situatie. U kiest een getal van drie cijfers, bijvoorbeeld 431. Neem woord 4 uit kolom 1, woord 3 uit kolom 2 en woord 1 uit kolom 3. Niemand zal weten wat u bedoelt, maar niemand zal er ook naar durven vragen, uit vrees voor dom te worden aangezien.

Het volgende gedicht geeft de bestaande situatie in Aruba vlijmscherp weer.

Tur mainta mi ta bisa Danki
Danki cu mi ta un ambtenaar,
Cu mi ta yega laat na pia di trabou,
Anto ora mi jega trabou mi por tuma tur mi tempo pa come mi desayuno.
Danki cu mi ta un ambtenaar,
Cu mi ta lesa corant cu smaak sinta na mi lessenaar,
Anto combersa asina agradabel cu mi coleganan, lagando trabou un banda.

Danki cu mi ta un ambtenaar,
Cu mi ta AO ki ora mi kier y keda cas pa hopi dia,
Anto cu mi ta bai banco of ta hasi diligencia personal durante ora di trabou, hasta usanda auto di trabou pa bai pariba pabou.
Danki cu mi ta un ambtenaar,
Cu durante oranan di trabou mi por hunga wega riba mi computer, surf y manda e-mail,
Anto cu mi por buska informacion, saca copia, traha verslag pa mi yiu, famia of pa mi mes.
Danki cu mi ta un ambtenaar,
Cu mi tin tanto dia di ATV pa aňa y cu mi por tumanan ki ora cu ta,
Anto mi por tuma snipperdag of -middag ki ora cu ta, sin preocupa si e trabou ta keda para atrobe.

Danki cu mi ta un ambtenaar,
Cu mi no mester pura cu mi trabou,
Anto mi laga publico warda pa mi hasi mi cosnan personal.
Danki cu mi ta un ambtenaar,
Cu mi por ta trankilo pasobra mi no por wordo kita dje lihe ei for di trabow,
Anto mi por bai reclama serca minister si mi superior hala mi atencion,
Mi ta sintimi asina protehi.
Tur mainta mi ta bisa Danki,
Cu mi ta sinti mi asina dushi den mi empleo como ambtenaar.

Integriteit in het Koninkrijk
Binnen het Koninkrijk werkt de politiek aan een regeling om politieke bestuurders aansprakelijk te stellen voor slecht bestuur. Politieke bestuurders zullen persoonlijk financieel verantwoordelijk gesteld worden voor wanbestuur. Deugdelijk bestuur is de norm. Aan dat on-derwerp wordt al lang aandacht besteed zoals in het Handboek Integriteit (2003) van de Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst (AIVD). Dat Handboek werd ook in Aruba gebruikt. Helaas worden nieuwe politici in Aruba niet (meer) aan een diepgaand onderzoek onderworpen voordat zij minister of volksvertegenwoordiger worden. Dat zou wel moeten om ongewenste belangentegenstellingen uit te sluiten.

Ook een antecedentenonderzoek zou nuttig zijn en nevenfuncties/werkzaamheden moeten worden opgegeven om belangentegenstellingen uit te sluiten. Deze eisen zullen ook gaan gelden voor ambtenaren en politiefunctionarissen. Ook zullen strenge eisen gelden voor relatiegeschenken. Functieroulatie en andere maatregelen bij kwetsbare functies zullen worden ingevoerd. Dit is van belang voor functies waarbij er sprake is van een verhoogd integriteitsrisico. Ook zal een interne meldingsprocedure voor bepaalde categorieën mis-standen binnen de organisatie worden getroffen (klokkenluidersregeling). Een vertrouwenspersoon (ombudspersoon) voor integriteit zal worden aangesteld. Het lekken van overheidsinformatie en het beschermen daarvan zal constante aandacht krijgen. Bij vermoedens van integriteitsschendingen zal een bepaalde procedure, onderzoek en passende maatregelen volgen.

Opvallend is dat ambtelijke nevenfuncties bekend waren, evenals politieke bevoordeling, maar dat deze misstanden binnen het Koninkrijk werden getolereerd omdat daardoor politieke wensen konden worden uitgevoerd. Ambtelijke regelingen worden al jaren willens en wetens overtreden. Nevenfuncties of gunstige financiële transacties worden niet bekend gemaakt of verboden.

Ook de volgende maatregelen zijn van belang.
• het voeren van een integriteitsbeleid,
• het vaststellen van een gedragscode betreffende gehanteerde politieke en bestuurlijke n-ormen en waarden,
• voor goed ambtelijk handelen, waarin in ieder geval aandacht wordt besteed aan het voor-komen van belangenverstrengeling en aan integriteitsbesef, onpartijdigheid en professio-naliteit,
• het eenmaal per jaar schriftelijk informeren van de ondernemingsraad alsmede de demo-cratische bestuurlijke organen over het gevoerde integriteitsbeleid en over de naleving van de gedragscode. Voorts bevat het wetsvoorstel de opdracht tot regeling van de verplichte aflegging van de eed of belofte. Tenslotte krijgt het goed ambtenaar- en werkgeverschap een plaats in de LMA en verdere ambtelijke regelingen van het Koninkrijk.
• Jaarlijkse integriteitstraining van hoog tot laag, dus ook ministers binnen het Koninkrijk dienen integer te zijn en te blijven en moeten daarin geschoold worden. Het is een misvatting dat zij altijd van zichzelf integer zijn.
• Aanscherping van de Comtabiliteitsregelingen binnen het Koninkrijk. De regels voor aanbestedingen moeten verbeterd worden. Immers daar heeft de Algemene Rekenkamer van Aruba (ARA) en het IMF Aruba al op gewezen. Dat geldt echter ook voor Nederland en de rest van het Koninkrijk.
• Ook heeft de ARA erop aangedrongen dat eerst de jaarrekening van het vorige jaar in het parlement behandeld moet worden en dan pas de begroting voor het volgende jaar kan worden behandeld. Werkelijke parlementaire controle is essentieel. Een stempelparlement moet worden afgeschaft.

Aruba
• Het rapport ‘Veiligheid en Integriteit van Aruba: context en perspectief’ van de Arubaanse Veiligheidsdienst (AVD) uit 1995 wijst op een innige relatie tussen politieke kopstukken van de twee grootste politieke partijen en drugsorganisaties in Aruba. De VDA stelt dan ook dat “de bijna vanzelfsprekendheid van belangenverstrengeling en corruptiegevoeligheid de kans op beïnvloeding van het politiek en bestuurlijk bedrijf vergroot”. Dit is echter niet alleen iets uit het verleden.
• Hetzelfde recente rapport van het US State Department stelt: “Vanwege de locatie is Aruba een overslagplaats voor drugs uit Zuid-Amerika op weg naar de Verenigde Staten en Europa, en voor valuta die in de tegenovergestelde richting stroomt”. En: “Massale geldsmokkel vormt een groot risico vanwege de ligging van Aruba tussen Noord- en Zuid-Amerika. Het witwassen van geld heeft voornamelijk betrekking op opbrengsten van illegale verdovende middelen die worden verhandeld door criminele organisaties en vindt plaats via aankopen van onroerend goed”.
• Nog recent bleek dat het groene kabinet de onderhandelingen over de Green Corridor begon met een voormalige Colombiaanse gouverneur die inmiddels opgesloten zit wegens moord en corruptie. De meeste onderhandelingspartners van het laatste AVP-kabinet in de besprekingen met Citgo zitten momenteel eveneens vast wegens grootschalige corruptie.

Bescherming van Justitie
• Het blijkt dus dat tot op het hoogste regeringsniveau op de eilanden van Caribisch Nederland omgang met criminele figuren en organisaties tot de normaalste zaak van de wereld behoort. Een en ander met klaarblijkelijke medeweten en/of medewerking van de ministers van Justitie. Het ging daarbij onder meer om gedogen en/of bescherming van maffiafiguren en medeministers die het niet zo nauw namen met de wet en zich meer bezighielden met ‘ondermijnende activiteiten’.
• In dit kader is het dan ook onacceptabel dat belangrijke onderzoeksinstanties als de RST zich zouden moeten onderwerpen aan de grillen van de plaatselijke partijpolitiek. Die houdt er immers vaak andere belangen op na dan het landsbelang. Hoe meer onze ministers van Justitie zich verzetten tegen een zelfstandig RST, hoe meer het erop lijkt dat zij de onderwereld nòg langer in bescherming willen nemen tegen al te indringend onderzoek en vervolging.

Bovendien kan een zelfstandig RST er mede zorg voor dragen dat onze ministers beter op hun tellen gaan passen en eindelijk naar behoren gaan besturen. Het afleggen van verantwoording door de RST aan de PG is daarom de meest aangewezen weg. Deze beschikt in zijn contacten met de minister van Justitie namelijk over genoeg waarborgen om de politieke waan van de dag buiten de deur te houden. Zo vindt er een mooie koppeling plaats tussen de lokale autonomie en kwaliteit.

Politieke ambtsdragers
Voor het adequaat functioneren van de overheid zijn deugdelijke bestuurders noodzakelijk die het vertrouwen van de burgers genieten. Gekozen volksvertegenwoordigers en andere politieke ambtsdragers moeten van onbesproken gedrag te zijn. Ook de huidige bewindslieden voldoen niet allemaal aan die eis. Integriteit is in de eerste plaats een kwestie van mentaliteit en bewustwording. Bij de openbaarmaking van nevenfuncties zou tevens dienen te worden vermeld of functies bezoldigd of onbezoldigd zijn en mogelijk zou ook een aanduiding van het tijdsbeslag moeten worden gegeven. De vraag is of de zittende regering na de verkiezingen de nieuwe ambtsdragers aan een noodzakelijk integriteitsonderzoek zal onderwerpen of niet.

Ook is de vraag of zij zichzelf doorlopend tegen het licht houden. Waarschijnlijk niet en dat is een ernstige omissie. Ook zijn wij zeer bezorgd over het al jarenlang ontbreken van een CBA overzicht van de overheidsfinanciën. Dat klemt des te meer, omdat het economisch niet goed gaat en er nog steeds geen valide maatregelen bekend zijn gemaakt om de economische bedrijvigheid te versterken.

Wij stellen het Handboek Integriteit van 2014 opnieuw ter beschikking. Als de regering van Evelyn Wever-Croes, inclusief Otmar Oduber inderdaad consequent integer blijken te kunnen handelen, zal dat voor het eerst zijn binnen het Koninkrijk. De VVD zou er een voorbeeld aan kunnen namen, evenals de rest van de Nederlandse coalitie. Het afschaffen van de dividendbelasting was niet integer en gaf de te nauwe banden van premier Rutte en de VVD met het internationale bedrijfsleven weer. Daardoor heeft de regering veel kiezerssteun verloren. In de komende verkiezing zal de kiezersrekening worden gepresenteerd.

Renée van Aller & John de Vries

©2018 Renée van Aller en John de Vries | Foto Irena Bikker-Croes

Renée van Aller en John de Vries schrijven hun artikelen vanuit een veelzijdige vakkundigheid voor de Knipselkrant Curaçao en de Amigoe. Vanuit hun kennis en ervaring, toetsen ze de theorie in de praktijk. Renée werkte als jurist lange tijd voor de Universiteit van Aruba en de Arubaanse overheid. John J.P. de Vries was jarenlang werkzaam als jurist bij de overheid en voormalig hoofd van de Arubaanse veiligheidsdienst. Zij presenteren een analytisch en onderbouwd oordeel op actualiteiten. Op alle artikelen rust het copyright bij zowel de Knipselkrant Curaçao en Amigoe als de Auteurs.

Publicatie door: Knipselkrant Curaçao © 2010-2018

1 reactie

  1. Hoewel veel van dit artikel kan worden beschouwd als appellerend aan normen en waarden,kan ik me ook voorstellen dat dit artikel in de Arubaanse bestuurlijke kringen wordt beschouwd als een snoei hard artikel,maar wel ter overdenking.

Geef een reactie

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Zoeken

Recente reacties