©2019 Renée van Aller
Yuval Noah Harari meldde in het Financieele Dagblad (FD) van 20 juli 2019 dat eerlijkheid niet altijd loont. Leugens slikken we als zoete koek. De Arubaanse regering laat het overheidsbudget supersnel als zand door de vingers glijden. De schuldenstijging wordt zorgvuldig verborgen. De AVP regering werd in een uitgekiende actie als het grote kwaad neergezet. Dat is te doen gebruikelijk tussen de MEP en de AVP.
De MEP heeft al meer gespendeerd dan de AVP. Veel friends & family zijn in dienst genomen, ongeacht het al dan gerechtelijke toegestane afscheidsbeleid. We moeten allen geloven in hetzelfde verhaal. Dat is nu dat MEP niets doet in het eigen belang, maar alles in het landsbelang. Er is veel tijd en energie gestoken in het opzetten van de lokkende leugen. De waarheid wordt gemanipuleerd en aangepast aan de gewenste werkelijkheid. Aruba hangt een aanwijzing boven het hoofd. Er moeten 800 ambtenaren naar huis worden gestuurd, de BBO moet opnieuw omhoog en een 6% suikerbelasting moet worden ingevoerd, zoals afgesproken. Gewoontegetrouw worden afspraken met Nederland gezamenlijk ondertekend, maar meestal niet nagekomen door Aruba.
Manipuleren is macht
Mensen kun je van alles wijsmaken. “Aan de andere kant geloven konijnen niet in mythologische verhalen en ideologische absurditeiten, die ontelbare mensen al duizenden jaren in de ban houden. Geen konijn zou bereid zijn een vliegtuig in het World Trade Center te boren in de hoop daarvoor in het hiernamaals te worden beloond met 72 maagdelijke konijnen. Miljoenen mensen geloven in volkomen verzonnen verhalen over God, ras of de economie”, zegt Harari.
Voordelen van fictie
“Als je de eigen politieke partij wilt onderscheiden van buitenstaanders, kan je dat ook beter doen met een fictief verhaal dat je identiteit onderstreept, dan met een waargebeurd verhaal.
Als je politieke loyaliteit zou kunnen uitdrukken door te geloven in een waargebeurd verhaal, kan iedereen zich voordoen als loyaal. Een leider geloven die de waarheid vertelt, wat bewijst dat? Het is juist het geloof in het absurde en buitenissige dat een betere indicatie is van loyaliteit. Geloven in een leider die luchtkastelen bouwt, dat is pas loyaal!” Otmar Oduber is er een meester in. “Doortrapte leiders zeggen misschien zelfs met opzet onzinnige dingen om hun toegewijde aanhang te onderscheiden van de mooi-weersupporters. Bovendien is de waarheid vaak pijnlijk en verontrustend”, aldus Harari. Want stelt nu dat de Arubaanse regering zegt, dat ze al veel meer hebben uitgegeven dan de vorige. Dan gelooft geen galiña meer in de messiaanse goede bedoelingen van de MEP. “Vasthouden aan de waarheid levert geen grote schare goedgelovige volgelingen op.” En ondertussen lopen onze bestuurders binnen. “Zelfs de meest extremistische gelovigen of fanatici zijn meestal nog wel in staat hun irrationaliteit in stukken op te delen. Op bepaalde terreinen geloven ze allerlei onzin, terwijl ze zich op een ander vlak heel weldenkend tonen. Bovendien bevordert een algemeen aanvaarde fictie de sociale cohesie.” Mike Eman ging ervoor in hongerstaking.
“Socrates koos voor de waarheid en werd ter dood veroordeeld. De machtigste geleerden, of het nu gaat om christelijke priesters, confuciaanse mandarijnen of communistische ideologen, verkozen eenheid boven de waarheid. En daarom waren ze zo machtig.” Daarom is macht dus grotendeels fictie. Venezuela is daar een goed voorbeeld van. Uitgeknepen als een citroen. Lang en overdadig leven op de pof gebeurt al decennia door onze bestuurders. De kritieke grens is overschreden. Al die schulden moeten worden afbetaald en dat lukt niet meer. Dus canta cora?
Zelfverrijking?
Is het niet noodzakelijk duidelijk te zijn over de inkomens en vermogens van onze bestuurders? Hoeveel persoonlijke ondernemingen hebben ze vergaard, gedurende hun strijd in het algemeen belang? Hoeveel bezaten ze aan het begin en einde van hun bestuursperiode?
Wijzen in de 16de eeuw: Michelangelo’s fresco De Schepping van Adam in de Sixtijnse Kapel te Rome. Foto AP
Eigenbelang
De rauwe randen van het kapitalisme – fraude, ongebreidelde hebzucht – horen bij het systeem. Maar zijn die zichtbare boosdoeners ook de echte schuldigen, of is het probleem dieper geworteld? Toenemende onrust door groeiende inkomensongelijkheid, woede over belastingontwijking, zorgen over de toekomst van de planeet, ongenoegen over de machtsconcentratie bij grote techondernemingen, verzet tegen doorgeslagen marktwerking. Na dertig jaar neoliberalisme doemt de vraag op of het kapitalisme is doorgeslagen en de samenleving haar vertrouwen verliest in dit economische systeem. Het NRC onderzocht in een serie artikelen naar de oorzaken van de crisis in het kapitalisme en mogelijkheden om het te repareren. Dat valt niet mee. Arbeid wordt steeds goedkoper, er ontstaat een nieuwe onderklasse in het Koninkrijk. Bij grote werkgevers en bestuurders klotst het geld tegen de plinten, de factor kapitaal neemt buitenproportioneel toe. De werknemers gaan er over de hele linie op achteruit. Daardoor staat de sociale cohesie onder druk en komt nationalisme en popu-lisme op. Lotto pa Deporte heeft gelijk gekregen van de rechter op 24 juli 2019 tegen minister Dangui Obuder, die het bestuur wilde vervangen. De rechter bepaalde dat het bestuur niet vervangen mag worden om politieke redenen. De overheid heeft al veel extra kosten. Alle hoofden van dienst van de verkeerde kleur zitten tijdelijk thuis met behoud van loon en worden vervangen door loyale nieuwe hoofden van de juiste kleur.
Victoriaanse tijden op de arbeidsmarkt
Een krimpend legioen van vaste werknemers die alles hebben, een groeiend leger ’dagloners’ dat op zichzelf is aangewezen. De tweedeling op de arbeidsmarkt begint alarmerende vormen aan te nemen, merkte Maarten Schinkel op in het van NRC 9 juli 2016. Dat is erger in Nederland, dan in de rest van het Koninkrijk. In Aruba staat de vuilnisverwerking onder druk en de werkgelegenheid. Er is nog steeds geen goede oplossing voor Parkietenbos. De milieuwetgeving die er zou moeten zijn, is nog steeds opvallend afwezig.
Race naar de bodem
De consument wil producten goedkoper en sneller. Ook arbeid wordt steeds goedkoper en sneller. Cao’s staan onder druk, het leger flexwerkers groeit en prijsvechters pakken hun kans. Gaan we terug naar de dagloners van vroeger tijden? In een serie reportages peilt NRC deze zomer de arbeidsmarkt van vandaag. Hoe vrijer werkgevers in onderlinge concurrentie kunnen beslissen over de arbeidsvoorwaarden van hun werkers, hoe meer zij zullen tenderen naar het laagste punt. Tot we uiteindelijk weer terechtkomen in de Victoriaanse toestanden van de negentiende eeuw. Een goede uitleg van de kapitalistische crisis is te vinden op: You Tube: https://www.youtube.com/watch?v=qOP2V_np2c0
In this RSA Animate, celebrated academic David Harvey looks beyond capitalism towards a new social order.
Conclusie
De overheidskosten moeten omlaag en de overheidsinkomsten omhoog. De premier is onwaarschijnlijk optimistisch als ze zegt dat de overheidsfinanciën gezond zijn. Bovendien moeten de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Onze bestuurders zouden een extra tiende penning belasting moeten afdragen. Ze verdienen royaal. De tiende penning van Alva (1507-1582) was een voorloper van de tegenwoordige btw. Wie iets verkocht, werd geacht 10% van de opbrengst af te dragen aan de centrale overheid. De twintigste penning werd geheven over de verkoop van onroerend goed. De heffing van 5% is vergelijkbaar met de overdrachtsbelasting. De honderdste penning ten slotte, was een eenmalige heffing van 1% op het vermogen dat iemand bezat. Wie weet de oplossing voor gezonde Arubaanse overheidsfinanciën? Minder inhaligheid, handhaving van wetgeving en geen uitzonderingen voor friends&family. De Staat van Bestuur van Aruba (WODC 2011) heeft de bekende antwoorden, net zo als alle voorafgaande rapporten en de nog komende.
Renée van Aller
Renée van Aller en John de Vries schreven hun artikelen vanuit een veelzijdige vakkundigheid voor de Knipselkrant Curaçao en de Amigoe. Vanuit hun kennis en ervaring, toetsen ze de theorie in de praktijk en vice versa. Renée werkte als jurist lange tijd voor de Universiteit van Amsterdam en Aruba en de Arubaanse overheid. Renée gaat alleen verder, want John is ons ontvallen. Dezelfde stijl en objectiviteit worden gehandhaafd. Op alle artikelen rust het copyright bij zowel de Knipselkrant Curaçao en Amigoe als de auteur.
Publicatie door: Knipselkrant Curaçao © 2010-2019