Oranjestad – Bij zijn bezoek aan Aruba op 28 en 29 september heeft het College Aruba financieel toezicht (CAft) in het licht van de tegenvallende economische groeicijfers geadviseerd om in de door de regering aangekondigde suppletoire begroting 2016 en Nota van Wijziging 2017 te verzekeren dat de begroting in 2016 en 2017 binnen de in de Landsverordening Aruba tijdelijk financieel toezicht (LAft) vastgestelde tekortnormen blijft.

Uit recente cijfers van de Centrale Bank van Aruba (CBA) blijkt dat zowel de reële als de nominale economische groei al enige tijd stagneren. De binnenkort toegezegde begrotingwijziging 2016 zal nader inzicht moeten verschaffen in hoeverre het negatieve effect van de bijgestelde economische groei op de inkomsten wordt gecompenseerd door de positieve effecten op de gevolgen van de heropening van de olieraffinaderij. Het College stelt vast dat aanbevelingen van het CAft en de Raad van Advies om in de ontwerpbegroting 2017 de inkomsten neerwaarts bij te stellen nadere opvolging behoeven in de Nota van Wijziging. In zijn definitieve advies op de vastgestelde begroting 2017 zal het College nagaan of deze aan de normen van de LAft voldoet.

Bezoek CAft

Tijdens het bezoek van het CAft aan Aruba heeft het College gesprekken gevoerd met de Gouverneur, de Minister van Financiën en Overheidsorganisatie, de Ministerraad, en de Statencommissie Financiën, Economische Zaken en Overheidsorganisatie. Hierbij zijn ondermeer de uitvoering van de begroting 2016, de stand van zaken rond de ontwerpbegrotingwijziging 2016 en de ontwerpbegroting 2017, en de op handen zijnde heropening van de raffinaderij ter sprake gekomen. Het College heeft ook een bezoek afgelegd bij de Algemene Rekenkamer.

Uitdagingen begrotingsuitvoering 2016

In zijn reactie op de uitvoeringsrapportage over de realisatie in het eerste halfjaar van 2016 heeft het CAft aangegeven dat Aruba op basis van aangeleverde cijfers op schema lijkt te liggen om de LAft-norm per eind 2016 te halen. Het College constateerde tegelijkertijd dat de realisatie in de eerste helft van 2016 grotendeels te danken is aan meevallers als gevolg van de eind 2015 ingevoerde voldoening op aangifte winstbelasting (VAS), terwijl de overige belastingen tegenvallende opbrengsten laten zien. De ontwikkeling van de overheidsinkomsten vormde dan ook – naast de raffinaderij – een van de belangrijkste onderwerpen tijdens de gesprekken die het College op Aruba heeft gevoerd. De achterblijvende besparingen op de personeelsuitgaven vereisen volgens het College een gerichte aanpak, aangezien deze een significante belemmering vormen voor het op termijn realiseren van houdbare overheidsfinanciën. Door de neerwaarts bijgestelde bbp-cijfers loopt de schuldquote in 2016 als gevolg van het zogenaamde noemereffect op naar 86% van het bbp. Dit onderstreept andermaal de noodzaak van volharding in het afgesproken saneringspad.

Volgens de gemaakte afspraken zal het CAft binnenkort de ontwerpbegrotingwijziging 2016 ontvangen, waarin de door de CBA geprojecteerde financieel-economische gevolgen van het heropstarten van de raffinaderij zijn verwerkt en toegelicht. Tevens is afgesproken dat het College daarbij een financiële risicoanalyse ontvangt die Aruba uitvoert om de korte en lange termijn risico’s voor de begroting gerelateerd aan de heropening van de olieraffinaderij in kaart te brengen. Daarnaast heeft de regering een procedure in gang gezet om een milieueffectenrapportage op te stellen. Deze procedure zal enige tijd vergen.

Voortgang begroting 2017 en verantwoording 2015

In de afgelopen periode hebben zowel het CAft als de Raad van Advies advies uitgebracht op de ontwerpbegroting 2017 van Aruba. De wettelijke termijn waarbinnen de aanbieding van de ontwerpbegroting aan de Staten dient te geschieden – vóór 1 september – is gehaald. Door de tijdige aanbieding aan de Staten is het de verwachting dat de vastgestelde begroting 2017 conform de bepalingen in de LAft uiterlijk 15 december 2016 bij het CAft zal worden ingediend. Tijdens het bezoek aan Aruba heeft het College de regering geadviseerd de begroting 2017 bij te stellen in het licht van de neerwaartse aanpassing van de economische groeicijfers van 2015 en 2016 van de CBA. Het CAft verwacht daardoor dat de omvang van de Arubaanse economie volgend jaar in de orde van AWG 5,0 miljard zal zijn, terwijl de ontwerpbegroting 2017 uitgaat van een omvang van ruim AWG 5,3 miljard. Dit betekent dat de overheidsinkomsten te optimistisch zijn ingeschat, zoals het College ook al bij zijn eerdere advies naar voren heeft gebracht. Het CAft zal op de vastgestelde begroting 2017 een definitief advies uitbrengen, waarbij zal worden beoordeeld of het voldoet aan de maximale tekortnorm van 0,5% van het voor 2017 geraamde bbp. Zonder nadere aanpassingen is het onwaarschijnlijk dat het College tot een positief oordeel zal kunnen komen.

Het CAft heeft begin deze week de jaarrekening 2015 van Aruba ontvangen, en verwacht de rapportage die de Algemene Rekenkamer op basis van deze jaarrekening heeft opgesteld op korte termijn te ontvangen. Op basis van deze stukken zal het CAft adviseren op de verantwoording van het Land betreffende het begrotingsjaar 2015. Het College stelt vast dat Aruba de verbetering van het financieel beheer voortvarend oppakt. Het College kan zich vinden in het voornemen van de regering om de Centrale Accountantsdienst te vragen een realistisch tijdspad en stappenplan op te stellen die resulteren in een goedkeurende verklaring van de accountant over de jaarrekening.

Bron: Persbericht CAft