Den Haag – Minister Wopke Hoekstra van Financiën heeft het wetsvoorstel voor wijziging van de ‘witwaswet’ BES naar de Tweede Kamer gestuurd. Het wetsvoorstel is iets aangepast naar aanleiding van het advies van de Raad van State (RvS).

Met de wet hoopt het kabinet het witwassen en de financiering van terrorisme op Bonaire, Sint Eustatius en Saba (BES) beter te kunnen bestrijden. De gewijzigde Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme BES (Wwft BES) bevat aangescherpte preventieve maatregelen tegen witwassen om de risico’s en knelpunten op te lossen die werden geconstateerd in de National Risk Assessment BES.

De wet sluit aan op de standaarden van de Financial Action Task Force (FATF). Ook de Wet financiële markten BES wordt hierop aangepast, maar die speelt een ondergeschikte rol. De Wwft BES is voor een groot deel gelijk aan de Europees- Nederlandse Wwft, maar is hier en daar aangepast op de Caribische situatie.

Belangrijk onderdeel is uiteraard de meldplicht van ongebruikelijke transacties door financiële instellingen, trustkantoren, notarissen en advocaten. Nieuw is de toevoeging van bouwmarkten aan deze lijst, omdat uit de risicoanalyse is gebleken dat de vastgoedsector op Bonaire een groot witwasrisico in zich draagt. Daar is sinds 2010 honderden miljoenen euro’s in geïnvesteerd, onder andere in de toeristische sector. Crimineel geld uit vooral Europees Nederland kan op die manier worden witgewassen.

De RvS merkte op dat de kansspelsector niet is opgenomen als risicosector voor witwassen, terwijl die in de risicoanalyse ook hiervoor was aangewezen. Volgens Hoekstra vallen exploitanten van casino’s al onder de bestaande wet, terwijl loterijen en online gokken wel worden genoemd, maar dat er in de praktijk nog geen concrete signalen zijn dat deze kansspelen hiervoor worden gebruikt. Het gaat nog maar om een potentieel risico en dat is voor het kabinet onvoldoende reden om wettelijke maatregelen te nemen.

Op advies van de RvS is in de wet ook een definitie toegevoegd van ‘politiek prominente personen’ (PEP). Deze PEP’s worden ook gezien als een hoog risico en hun zakelijke relaties moeten daarom worden onderzocht. Bij buitenlandse PEP’s gebeurt dat standaard, bij binnenlandse alleen als er sprake is van verhoogd risico.

De RvS vond de ‘open’ omschrijving van een PEP onduidelijk, waardoor hier verschillend mee kan worden omgegaan. Hoekstra heeft nu toegevoegd dat iemand geen PEP meer is nadat zijn functie ten minste een jaar is beëindigd. Maar een lijst met functies wordt niet gemaakt, omdat dit te veel als een checklist zou worden gebruikt.

Zowel de RvS als de minister zien de-risking als een uitdaging voor de financiële sector van Caribisch Nederland. Dat komt voor een groot deel door de afhankelijkheid van buitenlandse instellingen als correspondentbanken en de economische verwevenheid tussen de Caribische gebiedsdelen van het Koninkrijk. Een bekend voorbeeld is dat notarissen uit Sint Maarten actief zijn op Saba en Sint Eustatius. Zij staan onder toezicht van Sint Maarten, maar moeten voldoen aan de Wwft BES voor hun activiteiten op de buureilanden. Zij moeten dan ongebruikelijke transacties melden bij het Nederlandse meldpunt op Bonaire.

De aangescherpte wet zal een gunstig effect hebben op de derisking, schrijft Hoekstra in de Memorie van Toelichting.

Bron: Antilliaans Dagblad van 14 mei 2020