Willemstad – Het was een eis van het lokale consortium, maar de financiering van de extra 200 miljoen gulden voor Hospital Nobo Otrobanda (HNO) had ook zónder hooflijnenakkoord kunnen worden geregeld.

Dat zei minister Suzy Camelia-Römer (PIN) van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN) gisteren in de Staten. De regering heeft het hoofdlijnenakkoord inmiddels ingetrokken na alle commotie over het daaraan verbonden landsbesluit dat door gouverneur Lucille George-Wout ter beoordeling naar de Rijksministerraad in Nederland werd gestuurd.

Camelia-Römer was samen met de andere drie ministers die het akkoord hadden ondertekend in afwachting van de goedkeuring van het landsbesluit uitgenodigd voor de openbare vergadering (minister-president Eugene Rhuggenaath (PAR) als minister van Algemene Zaken, minister Zita Jesus-Leito (PAR) van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning (VVRP) en minister Kenneth Gijsbertha (MAN) van Financiën) om duidelijkheid te scheppen over de hele gang van zaken rond de lening door een lokaal consortium van banken en pensioenfondsen.

De vier ministers hebben geen wet overtreden en geen strafbaar feit gepleegd door het akkoord te tekenen zonder de wettelijke machtiging, benadrukte Camelia-Römer die van huis uit jurist is. Dat decreten en zelfs wetten met terugwerkende kracht in werking treden, is de normaalste zaak van de wereld.

De GMN-minister stelt dat in artikel 33 van de Staatsregeling is opgenomen dat het tekenen van een akkoord moet gebeuren op basis van een landsbesluit en dat meerdere ministers hun handtekening moeten zetten. ,,Maar nergens is vastgelegd dat de gouverneur een decreet eerst moet goedkeuren voordat de regering tot actie kan overgaan”, zegt Camelia-Römer.

,,In geval van urgentie kan een akkoord al worden ondertekend en treedt een decreet of wet met terugwerkende kracht in werking. Het is niets vreemds, niets ongewoons en zeker niet strafbaar.” Dat staat ook nog eens in de ‘circulaire aanwijzingen voor de regelgeving’, een handleiding die in 2011 tijdens de regering-Schotte werd opgesteld en ‘tot nu toe geldt’. Camelia-Römer: ,,Bepaalde voor de bevolking belastende omstandigheden zijn uitgesloten, maar verder kan wetgeving met terugwerkende kracht in werking treden. Het is een volstrekt normaal instrument dat op Curaçao, Aruba en Sint Maarten maar ook in Nederland regelmatig wordt gebruikt.”

Nadat het hoofdlijnenakkoord door de regering is ingetrokken zitten de lokale geldschieters nog ‘in beraad’. Camelia-Römer verzekert de Statenleden dat er geen sprake is van boetes.

,,Er wordt nog altijd naar een oplossing gezocht.” Wat de GMN-minister betreft had de hele exercitie ook zonder het akkoord kunnen worden uitgevoerd. ,,Het was eigenlijk niet noodzakelijk voor het vastleggen van de wederzijdse verplichtingen. Een schulderkenning was voldoende geweest. De wil was er bij HNO Vastgoed en Beheer om de schuld die werd overgenomen van de overheid direct vast te leggen.”

‘Gouverneur had mondelingtoelichting moeten krijgen’

Gouverneur Lucille George- Wout had de regering de kans moeten geven om de zaak mondeling toe te lichten. Camelia- Römer: ,,Zij heeft zich uitsluitend op de stukken gericht.” Want er gingen ‘zeker negen maanden van onderhandelingen’ aan vooraf voordat het hoofdlijnenakkoord door de ministers, de directeuren van HNO Vastgoed en Beheer en HNO Transitie en Exploitatie en het lokale consortium van geldschieters kon worden ondertekend.

Ministerieel Regisseur Stanley Betrian was daarbij geen partij, maar hield als toezichthouder een oogje in het zeil voor de overheid, net als de Stichting Overheidsaccountantsbureau (Soab). ,,Dubbel toezicht”, zegt Camelia-Römer.

,,We staan geen spelletjes toe en doen er juist alles aan om te voorkomen dat er geld wordt gestolen.”

De regering werd verrast door de beslissing van de gouverneur om het landsbesluit niet vast te stellen, maar te laten beoordelen door de Rijksministerraad in Nederland. Camelia-Römer zegt dat er tot twee keer toe ruim 2,5 uur is vergaderd door alle betrokken ministeries met hun adviseurs over alle uitgebrachte adviezen en later nog eens in de Raad van Ministers.

Ook de afdeling Wetgeving en Juridische Zaken gaf volgens haar een positief oordeel over de afspraken van het hoofdlijnenakkoord.

Gebeurtenissen op een rijtje

Het lijkt in kannen en kruiken. Eind juni worden in aanwezigheid van genodigden en de pers twee aktes ondertekend voor de financiering van de extra 200 miljoen gulden voor Hospital Nobo Otrobanda (HNO). In een hoofdlijnenakkoord worden de relaties tussen het Land, HNO en de geldverstrekkers vastgelegd.

HNO Vastgoed en Beheer krijgt het terrein in erfpacht dat dient als garantie voor de extra financiering van de lokale banken en pensioenfondsen. Daarnaast neemt HNO Vastgoed en Beheer 330 miljoen gulden van de lopende lening van 437 miljoen in Nederland over van het Land. De injectie is dringend nodig om het ziekenhuis af te kunnen bouwen en de medische inrichting te kunnen betalen en als werkkapitaal (20 tot 25 miljoen) voor het opstarten van Curaçao Medical Center (CMC), de naam van het nieuwe ziekenhuis. Het lokale consortium leent het geld tegen een rente van 5 procent met een maximale looptijd van 30 jaar, maar met de mogelijkheid van vervroegde aflossing, bijvoorbeeld in geval van herfinanciering met een nieuwe Nederlandse lening tegen de lagere rente van 1 tot 2 procent.

Het kabinet- Rhuggenaath regelt via een landsbesluit dat de ministers van VVRP, GMN, Financiën en Algemene Zaken juridisch toestemming hebben het ‘Hooflijnenakkoord inzake de erfpachtuitgifte met betrekking tot de ondergrond en de opstallen van HNO’ te tekenen.

De vier ministers hebben dat vanwege de urgentie van de zaak alvast gedaan voordat het concept ‘ter vaststelling’ bij gouverneur Lucille George-Wout op het bureau komt. Maar de gouverneur heeft grote twijfels bij de constructie van de financiering en stuurt het Landsbesluit ter beoordeling naar de Rijksministerraad in Nederland.

George- Wout is van mening dat de inhoud ‘in strijd is met belangen die de aangelegenheid zijn van het Koninkrijk en/of met de Rijkswet financieel toezicht’. Vervolgens duiken allerlei documenten op waaruit blijkt dat de constructie achter de financiering vraagtekens oproept.

De regering gaat ervan uit dat de twee HNO-entiteiten buiten de invloedssfeer van de overheid opereren, terwijl zowel het Centraal Bureau voor de Statistiek na onderzoek in februari dit jaar al concludeert dat de twee nv’s wel degelijk onder de Rijkswet financieel toezicht vallen.

Maar ook de hoogte van de erfpachtcanon die met HNO Vastgoed en Beheer is overeengekomen staat ter discussie en zou te laag zijn. Een paar weken na het ondertekenen van de akte voor de overdracht van de erfpacht en de hypotheekakte staat de financiering op losse schroeven. Het consortium is sinds die tijd ‘in beraad’ en de regering heeft het hoofdlijnenakkoord inmiddels teruggetrokken.

Volgens GMN-minister Suzy Camelia-Römer blijft ook zonder akkoord de basis voor het vrijkomen van de financiering overeind. De erfpachtuitgifte is geregeld via een ministeriële beschikking en de regeling dat HNO Vastgoed en Beheer een deel van de lopende lening aflost uit de huur die HNO Transitie en Exploitatie betaalt, staat los van het hoofdlijnenakkoord, aldus de minister.

Bron; Antilliaans Dagblad